مجله خبری تشریفات

امامزاده حنفیه یا این که قل‌قلی را در پک پذیرایی ترحیم مشهد راه و روش قزوین – گیلان می‌اقتدار یافت، در ۱۵ کیلومتری شهر «لوشان» و در روستای مرتفع «بیورزن». آرامگاه این امامزاده را در طول ۱۰۴۵ متری ساخته‌اند. سنگ بنای آن در حین آل‌ بویه گذارده شد و در هر عصر، این سازه را به گونه ای تجدید بنا کرده‌اند؛ ولی ساختمان تاریخی امامزاده در زمین لرزه‌ی رودبار سال ۱۳۶۸ به طور کامل فرو جاری شد و مجدد ساخته شد. هم اکنون صورت آن مشابه بیشتر امامزاده‌هایی میباشد که در استانهای شمالی چشم می شود، ساختمانی آجری و مکعبی‌صورت با درها و پنجره‌های فلزی سبز رنگ و گنبد و مناره‌هایی طلایی.

امامزاده حنفیه را بیشتر، عموم محلی و گیلک‌ها می شناسند؛ البته با به عبارتی اسم «قل‌قلی». هر سال هم جمعیت متعددی به‌مناسبت رحلت فرستاده اکرم (ص) برای زیارت به‌این امامزاده می آیند، خیلی‌ها هم این اعتقادوباور را دارا‌هستند که برای به چنگ آوردن حاجت‌شان بایستی درین امامزاده غلت بزنند.

اندک داده ها مرتبط با این امامزاده را می‌اقتدار در پورتال استانداری گیلان رودبار پیدا کرد، ولی خیر با اسم امامزاده قل‌قلی یا این که غلتان، بلکه با به عبارتی اسم محمد بن حنفیه؛ البته همین‌ اسم خیره کننده محلی‌اش میباشد که تا به درحال حاضر دقت خیلی‌ها را جلب کرده و حتا به آن جای کشانده میباشد، نامی که از قصه‌های دهن به دهن عموم مانده و ظاهرا هم هیچ مدرک مکتوب و مستندی که تأییدکننده‌ی خلق عموم درین امامزاده برای دریافت کردن حاجت‌شان باشد، نیست.

امامزاده حمیده و رشیده پک پذیرایی ترحیم مشهد خاتون در شهر دُرچه که در جوار محدوه رسمی جنوب غربی اصفهان و در ۱۲ کیلومتری راءس این شهر قراردارد،واقع گردیده است .
در کنار قبرستان و گلزار شهدای درچه شهرستان خمینی شهر بنا شده در ۳ کیلومتری این شهرستان و در کنار کلانتری ۱۴ این شهرستان دو امامزاده در یک مقبره به اسم های امامزادگان رشیده خاتون و حمیده خاتون مدفونند.

نسب این دو بانوی محترمه سازه به داستان و نظریه بزرگان محل به امام موسی بن جعفر (ع) می‌رسد. در ضلع شرقی گلزار شهدای درب امامزاده و گورستان اطرافش، آستان مقدس امامزاده حمیده و رشیده خاتون قراردارد. این دو خواهر، دختران امام موسی‌ کاظم (ع) می باشند که هنگامی زیر ستم خلافت بغداد قرار میگیرند، در پی امام زمانشان، یعنی امام رضا (ع) راهی جمهوری اسلامی ایران می شوند و در‌این منطقه جانشان را از دست می دهند.

بنای فعلی در واقع چهار‌مین سازه و معماری بقاع و ساخت‌و‌ساز امامزاده است. اولی بقاع این امامزاده که مقبره خشتی با تراس کوچکی بوده در واپسین نقشه معماری آن در سال ۱۳۷۰ تخریب و بنای تازه با تحت بنای ۱۲۵۰ متر روی بقاع ساخته شد که حال نیز ادامه داراست. گنبدش را از محصول آهن و خشت و به‌شکل دوپوش سازه کرده‌اند. طول گنبد از سطح زمین ۲۸ متر میباشد. بارگاه فعلی را به‌مدل مقبره حضرت سید‌الشهدا و به‌شکل شش‌گوش ساخته‌اند و آن را در سال ۱۳۸۷ نصب کرده‌اند. بالای هر ردیف و ذیل گنبد بارگاه را با گچ مقرنس‌کاری کرده‌اند. اما مرمت آن هم‌چنان ادامه دارااست.نقره کاری های روی بارگاه هنوز به انگیزه مهیا نشدن نقره و طلاکوب نصب نگردیده میباشد.

تراس
در جهات شرق، غرب و جنوب سه تراس پک پذیرایی ترحیم مشهد همچون، هر مورد به دهانۀ ۳ متر و عمق یک متر و طول ۶ متر تاسیس نموده‌ اند. در همین حیاط ‌ها درهای فلزی به بعد ها ۳×۲ متر نصب کرده ‌اند و در بالاسر هر تراس کتیبه ‌ای نگاشته ‌اند، نمای بیرونی هشت ضلعی به طول نیم متر با سنگ مرمر و سایر طول با خشت تزئین شد‌ه‌است. بقعه رواق‌ های چهارگانه به ارتفاع ۱۶ و پهنا ۴ متر در چهار ضلع اساسی داراست که به ‌وسیله درگاهی تعالی به اتاق مرکزی حرم که آرامگاه در آن واقع میباشد خط مش دارا‌هستند.

گنبد
گنبد مزار مخروطی به قطر ۳ و طول ۱۲ متر از سطح زمین میباشد که در آن ۸ نورگیر برای فروغ باطن مزار درنظرگرفته شده میباشد. نمای بیرونی گنبد با کاشی‌ های سپید و آبی‌رنگ و زرد رنگ در پوسته گل و بوته‌ های دیدنی در مورد لاجوردی تزئین یافته که دورنمای قشنگ و دیدنی داراست. کف بقاع، نمازخانه و رواق‌ ها سنگ مرمر میباشد و با قالی و قالی کوچک مفروش میباشد. از دیوارها به طول ۱/۵ متر سنگ مرمر و سایر سطح های جانبی و سقف ‌های حرم و رواق ‌ها نیز با گچ سپید کاری گردیده‌است.

بارگاه
در قبلی پایین گنبد شکل قبری به ارتفاع ۱/۵ متر و پهنا نیم متر و طول ۱۵ سانتی ‌متر قرار داشت که بر روی آن پارچه مشکی کشیده و بر بالای آن ضریحی فلزی (پروفیلی) به رنگ خاکستری به ارتفاع ۲ متر و طول ۱/۵ متر وعرض یک متر نصب بود و بارگاه مطلای فعلی که بوسیله استادان اصفهانی ساخته شد در سال ۱۳۷۸ نصب شد.

تجهیزات
تعداد ۴۲ باب زائرسرا و ۱۰ باب آپارتمان جهت به کارگیری زوار تاسیس گردیده است. این واحدها دارنده تجهیزات موردنیاز بوده و به ‌طور بدون‌پول در چنگ زوار قرار می‌ گیرند. آب مایحتاج از روش کانال روستا تأمین می ‌خواهد شد، تعداد ۳ نفر خدمه اثبات دارااست. کتابخانه آن حدود ۲۰۰۰ جلد کتاب دارااست. در کنار زائرسرا خدمت های بهداشتی مردانه و زنانه هر یک با ۷ چشمه و دو وضوخانه مردانه و دو وضوخانه زنانه، گرمابه، کشتارگاه، آشپزخانه، توالت، مغازه مخابرات وجود داراست. فضای سبز آن حدود ۴ هکتار با درختان عناب، توت، پسته، سنجد، کاج، سرو، توت مجنون و انار میباشد.

حافظیه آرامگاه حافظ خواجه شمس الدین پک پذیرایی ترحیم مشهد محمد شیرازی در شهر شیراز میباشد. او در سال 831 هجری خورشیدی 1452 میلادی وفات یافت و در محلی که سابقاً مصلی نامیده میشد و حال حافظیه نامیده میگردد مدفون شوید.

آرامگاه حافظ در زمان سالیان گوناگون بارها آیتم تعمیر و تجدید بنا قرار گرفته میباشد که از آن در بین می شود به روزگار میرزا ابوالقاسم گورکانی در 840هـ.ش/1461م اشاره نمود پس از اینکه کریم و مهربان‌‌خان زند این عمارت را ایجاد کرد در طی 160 سالی که‌این عمارت پس از او برپا بود بارها گزینه بازسازی قرار گرفت. در سال 1295 هجری قمری فرهاد میرزا معتمدالدوله که به بسیار به حافظ عشق و علاقه می‌ورزید، حصاری آهنین بر روی محل دفن قرار اعطا کرد. و ملاشاه دنیا زردشتی در 1279هـ.ش/ 1900م. نیز این سازه را آیتم نوسازی قرار بخشید.

طراح آرامگاه حافظ در سال 1315 آرامگاه را که متناسب محترم والا حافظ میباشد، با همت علی اصغر حکمت ایجاد کرد. معمار حافظیه آندره گدار فرانسوی، ایده خویش را به شکلی پروراند که فعلا حافظیه یک کدام از آرامگاه های زیبای جمهوری اسلامی ایران میباشد.

درین محوطه آرامگاه حافظ و درختهای نارنج و دو آبگینه مستطیل گرانقدر شرقی و غربی وجود داراست که‌این آبگینه ها منبع آب حوضهای تعالی گلشن ورودی میباشد.
مجموعۀ حافظ شناسی مساحت( 330 مترمربع)، کتابخانه (مساحت 440 مترمربع) و مغازه تولیدات فرهنگی نیز در‌این بخش قرار گرفته میباشد.
سنگ مزار حافظ به طول یک متر از سطح زمین جای‌دارد و بوسیله پنج ستون پلکان مدور تسلط گردیده‌است.
بر فراز بارگاهش گنبدی مسی به صورت کلاه دراویش (سوراخ شکاف) بر روی هشت ردیف به طول ده متر، سازه گردیده و از باطن با کاشی های هفت رنگ معرق کاشی کاری شد‌ه‌است.
بردیوارهای تراس شمالی از حافظیه، غزلهایی از دیوان حافظ بر روی کاشی اهل ایران و سنگ مرمر با خط امیرالکتاب حاج میرزا عبدالحمید ملک الکلامی کردستانی نگاشته شد‌ه‌است.
در حیطه شمالی آرامگاه حافظ کتابخانه ای با مساحت 440 مترمربع دربردارنده ده هزار جلد کتاب وجود داراست و تحت عنوان راءس حافظ شناسی گزینه استعمال قرار می گیرد.

فعلا که با جای این مسجد آشنا شدید، خوب میباشد تشریفات ترحیم مشهد نگاهی نیز به تاریخچه آن بیاندازیم. ایاصوفیه را در قبلی با اسامی حاجیا سوفیا و هاگیا صوفیا نیز می‌شناختند. یکی‌از کلیساهای مسیحیت شرق که در سال ۵۳۲ به فرمان کنستانتین نخستین ساخته شد.

در قرن ۶ بود که تجدید بنا و تجدید بنا ایاصوفیه در دستورالعمل قرار گرفت. معمارانی که وظیفه تجدید بنا این سازه را به ذمه گرفتند ایسیدوروس و آنتییوس بودند. اما در کنار این دو نفر حدودا ۱۰ هزار نیروی کار دیگر نیز سرگرم بودند. در غایت بعد از ۵ سال این مسجد تماما نوسازی شد و با اسم کلیسای تبارک به محلی برای دعا و نیایش مسیحیان تبدیل شد.

در حین محمد دوم و بعد از فتح استانبول بود که‌این کلیسا به یک مسجد تبدیل شد. بخش اعظمی از نقش و نگارهایی که معماران این سازه در آن ساخت‌و‌ساز کرده بودند، پوشانده و نماز در آن به پا شد.

در طول سلیم دوم فرمان بازسازی مجدد این سازه داده شد و خواسته سوم مناره، منبر و محراب را هم به‌این ساختمان اضافه کرد تا تماما مشابه به یک مسجد خواهد شد. نشانه‌ها قرآنی که روی دیوارهای داخلی این جای میبینید، به امر خواسته چهارم روی آن نوشته و لوحه‌هایی نیز در به دور سقف قرار گرفت. با یه خرده اعتنا می توانید اسامی امامان را روی آن ملاحظه کنید که با خط ابراهیم افندی نوشته‌ گردیده‌اند.

تاریخ تحول ایاصوفیه به همینجا ختم نشد. با ورود آتاتورک به ترکیه، این جای با به عبارتی صورت و شمایل آخری‌اش، یه یک موزه برای بازدید مردم تبدیل شد. این سازه با ۱۴۰۰ سال عمر، اینک یک کدام از قطب‌های توریسم در نصیب اروپایی استانبول به حساب می آید. در صورتی با تور یک‌سری روزه به استانبول میروید، احتمالا این مسجد نیز در بازدیدهای شما قرار میگیرد.

معماری بی سابقه مسجد ایاصوفیه
غیروابسته از تاریخ یک‌سری مرحله‌ای این سازه، معماری آن نیز یکی‌از جالب‌ترین ساختمان‌ها را ساخت‌و‌ساز نموده است. این مسجد مطابق مدل بیزانس صورت گرفته میباشد. گنبد گران قدر روی نیم گنبدهای آویزان آن و نمای بیرونی بی آلایش از خصوصیت‌های این مدل میباشد. در‌این سازه دیوارها به طور آجرهای طرح دار و با صورت مارپیچ، مشبک و به طور هفت و هشت میباشند. همینطور ردیف‌ها به طور ردیفی و سرستون‌ها حجاری گردیده و سبدی صورت می‌باشند. با ورود به طبقه بالا شاهد راهروهای پوشیده از مرمر رنگی خواهید بود که در کنار موزاییک‌های پروانه‌ای جلوه زیبایی را به فضا بخشیده‌اند.

طاق‌ها در‌این سازه تماما با هم هماهنگ میباشند. ۴ ردیف تعالی این طاق‌ها را در مکان خویش نگه داشته‌اند. علاوه براین در حدود ۴۰ پنجره برای ورود نوروروشنایی خورشید بدین دور و بر در لحاظ گرفته گردیده‌است.

یکی از دیگر از بناهای تاریخی معماری عصر پک پذیرایی ترحیم مشهد سلجوقیان که متأثر از معماری ساسانی است ، مسجد جامع قزوین میباشد . این مسجد که اساسا به طور بنای چهار طاقی آتشکده درست شده دربرگیرنده بنای مربع تعالی آجری و شبستان مزین به گچ بریها و خطوط کوفی و طرح های دورهی سلجوقی میباشد.

مسجد جامع قزوین ، گنبد دو قالب داشته که یک قالب آن ما‌نده میباشد . نمای داخلی گنبد منزل با نقوش برگ کنگری که از نقوش معمول در عصر ی ساسانی بوده مزین گردیده‌است . کناره سازی آن از نوع سکنج میباشد و همین طور شاپرکهای آن با نوعی گزسازی تزیین گردیده اند

صرفا از روی محرابهای دل انگیز این بعد از ظهر در حیدریه و مقبره علویان میتوانیم زیبائی آن را در نظر گرفتن بزنیم. البته باور داریم که کیفیتی خوب داشته، چون بقیه اجزایی که باقی‌مانده به عنوان مثال دو ستون کتیبه که سراسر بدور گنبد را پوشانده، دارنده زیبائی فوق‌العاده میباشد.

ستون بالایی یک کتیبه کوفی با شکوه و پائینی خط نسخه ها ظریفی میباشد. هر دو سپید دارنده مسئله آبی رنگ با نقش های موی و پیچک با دلچسبی بی پیرایه‌ای که شاید در اسلام بی سابقه باشد. دیوار توسط بندکشی با روح و گره‌های گران قدر تزیینی که نمایشی از رینگ های پیچ در پیچ میباشد، از وضعیت لختی آزاد گردیده‌است با محرابی کلان و غامض که درین چارچوب ساختمانی جا داده شد‌ه‌است. تمام سازه تاثیری شاهانه داشته و آسانی محض صورت های مهم درگیرایی آن نقش مهم داشته میباشد.

مثلا مفاهیم مو جود در طرح شبستان مسجد مشتمل بر موردها ذیل است:

رعایت سلسله پک پذیرایی ترحیم مشهد مراتب در پلان
رعایت سلسله مراتب در طول
تنوع
تداوم و وحدت در مخلوط فضاها
حضور با معنا نور و روشنایی در دسته
ادغام مطلوب فضای شبستان با صحن مهم و فضای گشوده و همینطور خوانایی مبنا و جهت قبله
غنای هندسه مخصوصا ارتباط ردیف ها بـا چهار فضای گوناگون در حوالی هر ردیف
وحدت و تمایـت یکایک فضاهـا در کنار وحـدت و تمامیت تک تک گوشه و کنار
خوانایی در ذکر نمادین بیرونی
دسترسی ریلکس به فضاهای جانبی، خونایی و مانوس بودن هیبت و اطراف برای به کار گیری کنندگان

اشکال شبستان چیست
طنبی
گروه اولیه که متشکل از اتاقی کشیده و مستطیلی یا این که گاه اتاقی مربعی ( و حتی گاهی اتاقی به هیبت های دیگر می باشند که بیش و نادر و در بیشتر مثال ها ، معدود مساحت ترین شبستان ها در معماری کشور‌ایران به شمار می‌روند. پوشش سقف این مسجدها، گاه با طاق میباشد و گاه تیرپوش انـد.

گنبدخانه
نوع دوم شبستان ها که، فضاهایی معمولاً چهارگوش می‌باشند که سقف آن‌ها گنبدی میباشد.

ردیف دار
نوع سوم نیز که کالا قرارگیری سقف بر قسمتی از مسجدهای بلندمرتبه با دسته ردیف ها میباشد که گاه این سقف طاقی و گاه نیز تخت میباشد.

مرکب
نهایتاً نوع چهارم، که فرآورده ادغام لااقل دو نوع از سه نوع پیش گفته اند. مسجدهایی که فضای عبادی آن‌ها از یک شبستان مرکب ساخته شده میباشد؛ به معنای گنبدخانه ای که در آمیختگی با نوع ردیف دار یا این که طنبی ایجاد شده است و پیوستگی فضایی آنان چنان آمیخته میباشد که عملاً تشكیل فضایی واحد را میدهند. براساس پژوهش های پاره ای انجام شده بر مساجد تاریخی کشور ایران، در ۹۵۲ مسجد رسیدگی گردیده، ۶۱۹ مسجد تک شبستانی اند و مابقی بیشتراز یک شبستان دارا هستند که درمجموع، ۱۴۳۳ شبستان در کالبد همگی ی این مسجدها وجود داراست.

ستونهای شبستان مسجد تاریخانه یا این که دست پک پذیرایی ترحیم مشهد کم ستونهای دهانه میانی، تزیینات گچبری دارا هستند (همچون ستونهای مسجد جامع نایین) ؛ چنان که در زمان عملیات تاسیس شبکه دفع رطوبت در پشت دیوار شبستان مسجد قطعات گچبریهایی یافت شد.
به دور تا بدور چـهـار در بـزرگ ورودی صـحـن بـه عـرض ۳/۶۰ سانتیمتر آیاتی از صحبت الله مجید، به صورت هلالی و به خط ثلث، بر روی کاشی سنتی خشتی سپید رنگ با مورد لاجوردی نقش بسته میباشد.
اسم « خرد کرامتی » که گـویـا مصـارف معماری این نصیب را پرداخته در وردی صحن به چشم میخورد.
در جنوب غربی ایـن بـخش، محراب کاشی کاری مسجد جای‌دارد، که به مدل کاشی کاری محراب مسجد سید اصفهان ایجاد شده است.
به دور تا به دور محراب، با کاشی معرق زینت گردیده و آیه ۳۵ سوره نوروروشنایی، به خط ثلث وبا رنگ سپید بـر زمیـنه لاجوردی نگاشته گردیده‌است. امروزه نماز آدینه دامغان درین صحن اجرا مي شود.
منـاره شـامـل دو كـتـبـه بـه خـط کوفی میباشد که او‌لین در طول حدود ۱۰ متری قراردارد ، و با خشت تزیین گردیده‌است و ۳۵ سوره را دربر گـرفـتـه میباشد.
کتیبه دیگری در طول تقريباً ۲۹ متری واقع میباشد.
مسجد و مناره چهل ردیف (تاریخانه) با طرح های آجرکاری تزیین گردیده، که شایسته ترین و شاید جداگانه ترین مثال گره سازی دربناست و شایسته ترین بخش آن «گره سازی چهارمقسم» میباشد که در بخشهای فوقانی مناره مشاهده می شود.
غیر از مناره، سردر ورودی مسجد تاریخانه واقع میباشد که بی آلایش و بی تزیین میباشد. تا دو سه سال پیش، در سمت راست سردر ورودی، سنگ لوحی از فرامـن سلطان طـهـماسـب صفوی قرار داشت.

یکی بعد ها معماری آرامگاه در کشور ایران، ساخت پک پذیرایی ترحیم مشهد رابطه میان دنیا دنیوی و معنوی میباشد و می‌تواند مفاهیم رمزی و نمادین داشته باشد.
تنوع در صورت و ساختار بناهای آرامگاه های جمهوری اسلامی ایران به سیرتکامل ایست که نمیتوان آن‌ها‌را همانند مساجد در گروههای معین مدل شناسی و تیم بندی کرد
معماری چهارتاقی تحت عنوان اساس معماری اهل ایران، نقش بسزایی در بقعه سازی بعداز اسلام از خویش به مکان نهاده میباشد. این سرمشق در تک تک عصر ساسانی، یکی‌از مهم ترین الگوهای معماری مذهبی بوده و ناگهان بعداز اسلام، برای مدتی، حضورش در معماری جمهوری اسلامی ایران کمرنگ شد.
از راههای دوباره ظهور آن در معماری کشور ایران، با نزدیکترین نوع فعالیت کرد، به معماری ماقبل از اسلام خویش، یعنی معماری مذهبی در قامت بقعه سازی بود. آرامگاه مشهور امیر اسماعیل سامانی با پلانی مربعی و گنبدی بر محل تقاطع محورهای سازه، شاهدی بر این مدعی میباشد. آنچه درباره‌ی هیبت شکلی بقاع ها، مورد قبول اکثریت دانشمندان میباشد، تقسیم بندی مقابر به دو مجموعه برجی صورت و چهارگوش گنبددار میباشد.
در اوایل عصر اسلامی فرآیند تکوین گروه های آرامگاه های کشور ایران در طی روزگار اسلامی یکنواخت نبوده و طی عصر های متفاوت دارنده فراز و نشیب های فراوان بوده میباشد.
با دقت به اثرها برجای باقی مانده از اولِ روزگار اسلامی تا پیش از عصر سلجوقی ردپایی از این موسسه بناها چشم نمی‌شود ولی سنت ایجاد کرد آرامگاه در کشور‌ایران به دو شکل مربعی صورت گنبد دار و برجی صورت منفرد از رویش خاصی منتفع بوده میباشد.
از شاخص ترین مثال های نوع مربعی صورت می شود به آرامگاه پر اسم و رسم امیر اسماعیل سامانی در شهر بخارا که وابسته به زمان سامانی و بقعه ارسلان جاذب در سنگ بست مشهد که وابسته به عصر غزنوی میباشد اشاره نمود.

ورودی مسجد عتیق شیراز، شش دروازه دارااست پک پذیرایی ترحیم مشهد دو دروازه در شرق، دو دروازه در غرب، یک کدام از در جنوب و یکی‌از در شمال.
مهم‌ترین ورودی در شمال قراردارد که به خیال بیان اسم دوازده امام شیعه (ع) روی چهار کاشی آن، دوازده امامی نامیده میشود.
دیگر خصوصیت این ورودی، مقرنس باشکوه و کتیبه بر روی کاشی های معرق در پایین پیش تاق آن میباشد.
در پس ورودی مسجد عتیق، یک هشتی با سقف زیبای تویزه داری، که با گل اخرایی رنگ تروتمیز گردیده‌است.
بعداز ورودی صحن مرکزی مسجد جای‌دارد پیرامون این صحن بناهای مسجد قرار گرفته اند.
صحن مسجد عتیق شیراز، دارنده سه آبگینه خرد میباشد که آبگینه مرکزی، هشت گوش و دو آبگینه دیگر، دوازده ضلعی می‌باشند.حضور آب درین آبگینه ها، موجب ساخت‌و‌ساز غنای حسی مناسب، و منعکس شدن عنصرها و بناها در آن گردیده است.
همینطور مسجد جامع عتیق دارنده سه حیاط میباشد؛ تراس شمالی که دارای اسم و رسم به «طاق مروارید» میباشد با مقرنس آجری تزئین گردیده و دو مناره کوتاه در بالای آن قرار دارا هستند.
در حاشیه بالایی طاق، کتیبه ای نصب گردیده که آیاتی از قرآن مجید روی آن درج شد‌ه‌است.
در سمت شرقی حیاط شمالی یک شبستان نو ساز جای دارد که سقف آن بر ستونهای باریک قرار گرفته و با کاشی کاری های خوشگل تزئین شد‌ه‌است.
در جلوی ضلع شمالی این شبستان، ایوان والا مشرفی به یک محراب سنگی وجود دارااست.
قسمت غربی مسجد رواقی دارااست که با یک راهروی بلند به دروازه ورودی و بازار همسایه پیوند میخورد و تداعی کننده ی ابهام و رمزوراز می‌باشد.
صحن های فراخ، تراس گشوده و عظیم از خصوصیت های این شاخص میباشد. از سوی دیگر با مداقه به شاخص آسانی، به طور کامل معلوم میباشد که جای و یا این که به عبارتی مسجد، فضای گوشه و کنار را گرد خویش متمرکز ساخته میباشد.