مجله خبری تشریفات

در تاریخچه معماری سنتی کشور‌ایران کالبد سازه، از تشریفات ترحیم مشهد کنار هم نشستن یک سری ریز دور و بر یا این که به تعبير ما « عنصر کالبدی » پدید می‌آید. بازرسی در خصوص معماری سنتی جمهوری اسلامی ایران آرم میدهد این موادسازنده به وضوح در طرح شخصیت و نام‌و‌نشان و مفهوم دارا هستند. با یکدیگر تداخل نمیکنند، با هم نادرست نمی‌شوند و هرکدام فضای خاصی را پدید میاورند که با دیگری گوناگون می کند.

این عناصر در معماری سنتی اهل ایران، با قدری اغماض، به لغات در چنگ شعر سرا ،با نغمه ها در ذهن موسیقی دان ،مشابهت دارا‌هستند. در واقع معمار با تألیف و مخلوط این عنصرهای بالنسبه معلوم و از پیش شناخته گردیده در یک تیم، كل فضای متبوع خویش را طرح می نماید. ناگفته پیداست که هر یک سری این موادتشکیل دهنده صورتی بالنسبه یکسان دارا هستند و هرچند برای ترکیبات کالبدی سازه قانون ها مشخصی می باشد ولی فعالیت معمار هیچوقت به طور یک کار قراردادی و تکراری در نیامده میباشد.

تاریخ معماری در جمهوری اسلامی ایران علامت می‌دهد که ممکن میباشد برخی از این ارکان کاربرد چندگانه بیابند و در بناهای متفاوت در مخلوط های مختلف ظواهر شوند. و بعضي اکثر اوقات در یک نوع سازه به عمل آیند؛ ولی به هر اکنون تعداد آن ها محصور میباشد و این پدید آوردن مخلوط های متنوع از ارکان محصور و اثبات خویش زیبایی و لطف دیگری به معماری سنتی جمهوری اسلامی ایران بخشیده میباشد.

در اینجا به تمجید مختصری از این فضاها در معماری اهل ایران اسلامی میپردازیم.

ایوان در معماری سنتی کشور ایران
فضای گشوده میانی سازه که راس مشخصی در سازه پدید میاورد و منجر تشكیل اجزای گوناگون طرح میشود . وسعت بی آلایش ای داراست که از صورت قاعده تاسی می نماید؛ در قاعده نیز معمولا شكل مربع یا این که مستطیل دارااست. اما در برخی مثال ها کناره های پخ پیدا می نماید و در برخی دیگر، که اکثر زمان ها مثال های بسیار خرد اند یک هشت ضلعی بی نقص میگردد.

نقاط اصلی آن اوساط اضلاع و کناره ها می‌باشند و معمولا موادتشکیل دهنده اساسی طرح درین نقاط مکان میگیرند. در معماری سنتی اهل ایران ایوان ممکن میباشد به طور بی آلایش رها گردد یا این که از آبگینه آب یا این که از ادغام آبگینه آب و باغچه های پر‌از گیاهان متفاوت بهره مند شود، ایوان ممكن میباشد بعد ها و اشکال گوناگون بیاید و کارکردهای متعدد پیدا نماید. گاهی حتی یک سری تراس در یک سازه به چشم می خورد.

فعلا که با جای این مسجد آشنا شدید، خوب میباشد تشریفات ترحیم مشهد نگاهی نیز به تاریخچه آن بیاندازیم. ایاصوفیه را در قبلی با اسامی حاجیا سوفیا و هاگیا صوفیا نیز می‌شناختند. یکی‌از کلیساهای مسیحیت شرق که در سال ۵۳۲ به فرمان کنستانتین نخستین ساخته شد.

در قرن ۶ بود که تجدید بنا و تجدید بنا ایاصوفیه در دستورالعمل قرار گرفت. معمارانی که وظیفه تجدید بنا این سازه را به ذمه گرفتند ایسیدوروس و آنتییوس بودند. اما در کنار این دو نفر حدودا ۱۰ هزار نیروی کار دیگر نیز سرگرم بودند. در غایت بعد از ۵ سال این مسجد تماما نوسازی شد و با اسم کلیسای تبارک به محلی برای دعا و نیایش مسیحیان تبدیل شد.

در حین محمد دوم و بعد از فتح استانبول بود که‌این کلیسا به یک مسجد تبدیل شد. بخش اعظمی از نقش و نگارهایی که معماران این سازه در آن ساخت‌و‌ساز کرده بودند، پوشانده و نماز در آن به پا شد.

در طول سلیم دوم فرمان بازسازی مجدد این سازه داده شد و خواسته سوم مناره، منبر و محراب را هم به‌این ساختمان اضافه کرد تا تماما مشابه به یک مسجد خواهد شد. نشانه‌ها قرآنی که روی دیوارهای داخلی این جای میبینید، به امر خواسته چهارم روی آن نوشته و لوحه‌هایی نیز در به دور سقف قرار گرفت. با یه خرده اعتنا می توانید اسامی امامان را روی آن ملاحظه کنید که با خط ابراهیم افندی نوشته‌ گردیده‌اند.

تاریخ تحول ایاصوفیه به همینجا ختم نشد. با ورود آتاتورک به ترکیه، این جای با به عبارتی صورت و شمایل آخری‌اش، یه یک موزه برای بازدید مردم تبدیل شد. این سازه با ۱۴۰۰ سال عمر، اینک یک کدام از قطب‌های توریسم در نصیب اروپایی استانبول به حساب می آید. در صورتی با تور یک‌سری روزه به استانبول میروید، احتمالا این مسجد نیز در بازدیدهای شما قرار میگیرد.

معماری بی سابقه مسجد ایاصوفیه
غیروابسته از تاریخ یک‌سری مرحله‌ای این سازه، معماری آن نیز یکی‌از جالب‌ترین ساختمان‌ها را ساخت‌و‌ساز نموده است. این مسجد مطابق مدل بیزانس صورت گرفته میباشد. گنبد گران قدر روی نیم گنبدهای آویزان آن و نمای بیرونی بی آلایش از خصوصیت‌های این مدل میباشد. در‌این سازه دیوارها به طور آجرهای طرح دار و با صورت مارپیچ، مشبک و به طور هفت و هشت میباشند. همینطور ردیف‌ها به طور ردیفی و سرستون‌ها حجاری گردیده و سبدی صورت می‌باشند. با ورود به طبقه بالا شاهد راهروهای پوشیده از مرمر رنگی خواهید بود که در کنار موزاییک‌های پروانه‌ای جلوه زیبایی را به فضا بخشیده‌اند.

طاق‌ها در‌این سازه تماما با هم هماهنگ میباشند. ۴ ردیف تعالی این طاق‌ها را در مکان خویش نگه داشته‌اند. علاوه براین در حدود ۴۰ پنجره برای ورود نوروروشنایی خورشید بدین دور و بر در لحاظ گرفته گردیده‌است.

گلشن پهلوان پور مهریز وابسته به زمان تشریفات ترحیم مشهد زندیه و قاجاریه می‌گردد به جهت جوی‌بار آبی رنگ که از درون آن از عبور می نماید به یک کدام از جاذبه های توریسم خاص بدل گشته میباشد.

تاریخچه گلشن پهلوان پور
گلشن وابسته به اواخر عصر زندیه و قاجار میباشد. این گلشن وابسته به شخصی به اسم «حسن ملارضا» بوده میباشد که پس از وی به دامادش «علی پهلوان» وابستگی گرفت.

گرچه تاسیس بناهای گوناگون این شرکت به زمان های متفاوت مربوط میگردد ولی تاریخ تاسیس اول گروه به اواخر عصر قاجار گشوده میشود و یک کدام از گلشن های زیبای کشور ایران میباشد.

حوزه‌ مزویرآباد مهریز به جهت دسترسی به قنات و وجود آب جاری در حوزه‌ در پیشین یک ناحیه اعیان نشین محسوب می گردیده است. وجود باغهای خوشگل در‌این ناحیه که بیشتر از عصر های قاجار و پهلوی برجای باقیمانده، تا حدود متعددی تغییرات مدل باغسازی را از قاجار به پهلوی نماد میدهد.

مسجد استقلال

چهار‌مین مسجد والا فقیه در جاکارتای اندونزی واقع شده است. مسجد استقلال در حال حاضر حدود ۹۵ هزار متر مربع مساحت دارد و ۱۲۰ هزار نمازگزار را پوشش می دهد. این مسجد از دو بنای مکعبی صورت تشکیل شده میباشد که یکی از بلندمرتبه و دیگری خرد‌خیس میباشد. مسجد استقلال، تشریفات ترحیم مشهد هفت ورودی دارد که تحت عنوان عدد مقدس در لحاظ گرفته گردیده و اسماءی الهی نیز روی آن‌ها نوشته شده می‌باشد. طبقه زیرین مسجد به محل وضوی تخصیص یافته می باشد و سالن اساسی مسجد نیز در طبقه اولیه تاسیس شده است.

مسجد النبی

مسجد النبی نشان عروج اسلامی در عالم هست و گنجایش یک میلیون نفر را دارد. مساحت این مسجد ۴۰۰ هزار و ۵۰۰ متر مربع می باشد و در طول سال، میلیون‌ها نفر از آن بازدید می‌نمایند. مسجد النبی فقط یک مسجد وجود ندارد، بلکه یک دانش کده معنوی می‌باشد و تحت عنوان بنیاد تعالی مسلمانها فقید شناخته می‌گردد. این مسجد در سال نخستین هجری، به وسیله پیامبر اکرم (ص) ساخته شد و در بعدازظهر‌های مختلف گسترش یافت.

مسجدالحرام

مسجدالحرام با مساحت ۳۵۶ هزار و ۸۰۰ متر مربع، گرانقدر‌ترین مسجد فقیه و یکی از جای ‌های زیارتی در طی حج هست. این جای از آن رو مسجدالحرام اسم گرفته میباشد که خداوند متعال اطراف آن را بقعه دانسته و کشتار هر جنبنده‌ای در‌این حوزه‌ حرام هست. تاریخچه بی نیاز و معماری بی‌نظیر مسجدالحرام سبب گردیده است ضمن مسلمانها، هر سال گردشگران متعددی در مکه حضور یابند و راجع‌به آن داده ها بیشتری استحصال نمایند. تولیدکننده این مسجد تاریخی حضرت ابراهیم (ع) است و حجرالاسود، مقام ابراهیم و تپه‌های صفا و مروه از جای ‌های اساسی آن محسوب میشود. این مسجد با وجود حجم زیاد خویش، هر سال برای پذیرایی از میلیون‌ها عبادت‌کننده در روز ها حج بسط می‌یابد.