مثلا مفاهیم مو جود در طرح شبستان مسجد مشتمل بر موردها ذیل است:
رعایت سلسله پک پذیرایی ترحیم مشهد مراتب در پلان
رعایت سلسله مراتب در طول
تنوع
تداوم و وحدت در مخلوط فضاها
حضور با معنا نور و روشنایی در دسته
ادغام مطلوب فضای شبستان با صحن مهم و فضای گشوده و همینطور خوانایی مبنا و جهت قبله
غنای هندسه مخصوصا ارتباط ردیف ها بـا چهار فضای گوناگون در حوالی هر ردیف
وحدت و تمایـت یکایک فضاهـا در کنار وحـدت و تمامیت تک تک گوشه و کنار
خوانایی در ذکر نمادین بیرونی
دسترسی ریلکس به فضاهای جانبی، خونایی و مانوس بودن هیبت و اطراف برای به کار گیری کنندگان
اشکال شبستان چیست
طنبی
گروه اولیه که متشکل از اتاقی کشیده و مستطیلی یا این که گاه اتاقی مربعی ( و حتی گاهی اتاقی به هیبت های دیگر می باشند که بیش و نادر و در بیشتر مثال ها ، معدود مساحت ترین شبستان ها در معماری کشور‌ایران به شمار می‌روند. پوشش سقف این مسجدها، گاه با طاق میباشد و گاه تیرپوش انـد.
گنبدخانه
نوع دوم شبستان ها که، فضاهایی معمولاً چهارگوش می‌باشند که سقف آن‌ها گنبدی میباشد.
ردیف دار
نوع سوم نیز که کالا قرارگیری سقف بر قسمتی از مسجدهای بلندمرتبه با دسته ردیف ها میباشد که گاه این سقف طاقی و گاه نیز تخت میباشد.
مرکب
نهایتاً نوع چهارم، که فرآورده ادغام لااقل دو نوع از سه نوع پیش گفته اند. مسجدهایی که فضای عبادی آن‌ها از یک شبستان مرکب ساخته شده میباشد؛ به معنای گنبدخانه ای که در آمیختگی با نوع ردیف دار یا این که طنبی ایجاد شده است و پیوستگی فضایی آنان چنان آمیخته میباشد که عملاً تشكیل فضایی واحد را میدهند. براساس پژوهش های پاره ای انجام شده بر مساجد تاریخی کشور ایران، در ۹۵۲ مسجد رسیدگی گردیده، ۶۱۹ مسجد تک شبستانی اند و مابقی بیشتراز یک شبستان دارا هستند که درمجموع، ۱۴۳۳ شبستان در کالبد همگی ی این مسجدها وجود داراست.
مثلا مفاهیم مو جود در طرح شبستان مسجد مشتمل بر موردها ذیل است:
رعایت سلسله پک پذیرایی ترحیم مشهد مراتب در پلان
رعایت سلسله مراتب در طول
تنوع
تداوم و وحدت در مخلوط فضاها
حضور با معنا نور و روشنایی در دسته
ادغام مطلوب فضای شبستان با صحن مهم و فضای گشوده و همینطور خوانایی مبنا و جهت قبله
غنای هندسه مخصوصا ارتباط ردیف ها بـا چهار فضای گوناگون در حوالی هر ردیف
وحدت و تمایـت یکایک فضاهـا در کنار وحـدت و تمامیت تک تک گوشه و کنار
خوانایی در ذکر نمادین بیرونی
دسترسی ریلکس به فضاهای جانبی، خونایی و مانوس بودن هیبت و اطراف برای به کار گیری کنندگان
اشکال شبستان چیست
طنبی
گروه اولیه که متشکل از اتاقی کشیده و مستطیلی یا این که گاه اتاقی مربعی ( و حتی گاهی اتاقی به هیبت های دیگر می باشند که بیش و نادر و در بیشتر مثال ها ، معدود مساحت ترین شبستان ها در معماری کشور‌ایران به شمار می‌روند. پوشش سقف این مسجدها، گاه با طاق میباشد و گاه تیرپوش انـد.
گنبدخانه
نوع دوم شبستان ها که، فضاهایی معمولاً چهارگوش می‌باشند که سقف آن‌ها گنبدی میباشد.
ردیف دار
نوع سوم نیز که کالا قرارگیری سقف بر قسمتی از مسجدهای بلندمرتبه با دسته ردیف ها میباشد که گاه این سقف طاقی و گاه نیز تخت میباشد.
مرکب
نهایتاً نوع چهارم، که فرآورده ادغام لااقل دو نوع از سه نوع پیش گفته اند. مسجدهایی که فضای عبادی آن‌ها از یک شبستان مرکب ساخته شده میباشد؛ به معنای گنبدخانه ای که در آمیختگی با نوع ردیف دار یا این که طنبی ایجاد شده است و پیوستگی فضایی آنان چنان آمیخته میباشد که عملاً تشكیل فضایی واحد را میدهند. براساس پژوهش های پاره ای انجام شده بر مساجد تاریخی کشور ایران، در ۹۵۲ مسجد رسیدگی گردیده، ۶۱۹ مسجد تک شبستانی اند و مابقی بیشتراز یک شبستان دارا هستند که درمجموع، ۱۴۳۳ شبستان در کالبد همگی ی این مسجدها وجود داراست.
کاخ هشت پردیس اصفهان