مجله خبری تشریفات

امامزاده حیدرکلاک کرج ،در ۵ کیلومتری شهر کرج پک پذیرایی ترحیم مشهد در حیطه کلاک واقع گردیده است . بقاع مطهر امامزاده از نوادگان حضرت زین العابدین علیه السلام دارای اسم و رسم به امامزاده حیدر علیه السلام به چشم می خورد.کلاک حیطه ای در سمت شمال شرق شهرستان کرج واقع گردیده‌است . این منطقخه از سمت غرب به پل دیرین کرج ئو آابدی های خلج آباد و کلاک جدید و از سمت جنوب به ناحیه سرحد آباد از شمال به کوههای دشته و در غایت ازسمت شرق به به بخشها گرمدره و کوهک و وردآورد محصور میباشد .

در واقعیت کلاک اولی حیطه میباشد که محل معاش اقوامی بوده میباشد . بعد ها با انباشته شدن جمعیت آن‌ها بخش ها دیگری مانند سرجوب ، حصار ، سرحدآباد ، و قصبچه کرج را به وجود آورده میباشد . و اساسا روستای کلاک بالا ،راز منشأ به وجود آورنده شهرستان کرج میباشد .این ناحیه کوهستانی و خوش آب هوا در قبلی چشمه های زیادی داشته میباشد ولی فعلا صرفا یکی‌از دو چشمه آن باقیمانده میباشد.

این امامزاده یک کدام از قبیل امامزاده هایی میباشد که دارنده شجره طومار میباشد. این شجره طومار با عمر ۸۰۰ ساله در کتابخانه امام رضا علیه السلام محافظت می شد که با سعی بسیار به دست متولیان امامزاده رسید و به خواسته محافظت و حفظ، در یک کادر خوشگل بر روی دیوار بقعه مطهر نصب شد‌ه‌است. متن شجره طومار بدین مضمون میباشد؛ فرزندان حیدر بن حضرت امام زین العابدین علیه السلام، حمید و مجید و فرید را در ولایت بسطام شهید کردند البته حیدر بن سید بن حضرت امام زین العابدین را در توابع ری در حیطه کلاک شهید کردند.

امامزاده حیدر بن زید بن علی بن حسین بن علی بن ابیطالب از نوادگان امام سجاد (ع) که یک کدام از مکانهای تاریخی و مذهبی کلاک میباشد . می‌گویند وقتی که روسها به کشور ایران حمله کرده بودند صدمات متعددی را به صحن این امامزاده وارد کرده بودند بیان کننده درپی گنجی بوده اند یا این که تنها هدفشان زخم رساندن به اماکن مقدس مسلمانها بوده میباشد به هر درحال حاضر بنای دیرین امامزاده را به تمام ویران کردند و بنای نو به تلاش اهل یک محل حیطه تجدید بنا شد‌ه‌است .در روزگار حکومت صفویه حرم‌ای خشتی و گلی خرد و بسیار بی آلایش بر روی مزار آن امامزاده ساخته شد، مساحت آن حرم بیشتر از ۲۴ متر مربع نبوده میباشد و مکانی شیخ و دلنشین برای زیارت عاشقان اهل بیت علیه السلام بود.

به ندرت باغداران محیط مقبره امامزاده حیدرکلاک کرج که همگی از اهل یک محل کلاک بودند، گلشن‌ها و زمین های دور و بر امامزاده را وقف امامزاده کردند تا به مصارف مختلف جهت اداره هرچه عالی امامزاده مطهر رسد.چه بسیار افرادی که از راه و روش به دور و در حدود قصد زیارت و تصاحب کردن حاجت بدین جای مقدس مراجعه این حاجت جایز می گردند.این مقبره در فهرست ارثیه فرهنگی نیز به تصویب رسیده میباشد.

امامزاده حسن کرج
امامزاده حسن کرج یکی‌از مرکزها توریسم مذهبی جمهوری اسلامی ایران میباشد .امامزاده حسن اسم امامزاده‌ای در کرج میباشد. جای این امامزاده در حدود کاروانسرای سلطان‌عباسی در بلواری به همین اسم در شهر کرج واقع میباشد. مدیریت این موسسه امامزاده حسن را از نوادگان موسی کاظم میداند. هرچند اطلاعاتی در مورد با تاریخ وفات و تشکیل داد سازه در چنگ وجود ندارد ولی تقریب عمر این امامزاده به بیش تر از هفتصد سال میرسد و بنای قدیم بقاع با گنبدی از کاشی‌های فیروزه‌ای همپا با خطوط کوفی، وابسته به عصر صفویه میباشد.

نحوه ساسانیان برای آرایش کردن ردیف ها با نقوش، ناهم خوانی پک پذیرایی ترحیم مشهد با تزئینات معماری اسلامی داشت. ولی به طور غیر بی واسطه تداوم یافت، قندیل های تزیینی مثال هایی از این موردها میباشند. محراب در معماری کشور‌ایران از ورود اسلام تاکنون، با مصالح و طرح های متنوعی تاسیس شده است. مثل سنگ، گچ، چوب، کاشی و خشت. در قرن ششم هجری اکثر آن‌ها گچی بودند، با کادری مستطیلی که دو طاق نمای قوسی تیزه دار در داخل آن‌ها قرار داشت.

در دو طرف طاق ها، دو ردیف با سرستون می گذاشتند. صورت کلی محراب هایی که با کاشی عمل گردیده اند در واقع الگوبرداری از گونه های گچی و سنگی محراب میباشد. که معمولا مسطحند، متشکل از طاق نما، ردیف و کناره های کتیبه دار با نقوش اسلیمی اند. در سده هفتم هجری شغل گذاشتن قطعات کاشی سنتی در تزئینات فرنگی و داخلی بناها، ترویج متعددی یافت.

تزئینات گچبری آن ها عمدتا از نقوش عربی، هندسی و کتیبه ها درست شده میباشد. یکی‌از خصوصیت های بصری طرح محراب های گچ بری ایلخانی، “کتیبه های تزیینی” میباشد که به صورت پهناور ای به مدل ها و گونه های گوناگون اعمال گردیده است. کتیبه ها به ارکان مهم تزئینات مسجد در عصر ایلخانی، تبدیل گردیده اند.

بسطام مثال ای بدون نقص میباشد که پیاده سازی آنان به مدل کتیبه میباشد. شاید مداقه خوشنویسی در قرن هفتم و هشتم هجری، یا این که انبوهی از خوشنویسان حرفه ای، مانند: یاقوت مستا سامی، سبب ساز جلوه بیشتر خوشنویسی و پیشرفت کاشی نوشته مذهبی در تزئینات بناها گردد. از خط کوفی پیشتر در تزئینات معماری اسلامی در قرن چهارم مستعمل میباشد.

نقوش در تزئینات محراب
نقوش اسلیمی و طرح های هندسی و از همگی بیشتر کتیبه ها با صورت مستطیلی خویش بستری را مهیا آوردند. که متن های مقدس و آیه ها مذهبی بر آن ها نوشنه شوند و در بناها دیده همگان را بر خویش بدوزند. بی شک در زمان ایلخانیان هیچ تزئین معماری به تنوع و زیبائی تزئینات کاشی پدید نیامده میباشد. هر بخش از این محراب ها با مجموع بخش های دیگر فرق داراست، البته در یک نگاه کلی، هماهنگی و زیبایی دیده گیری داراست.

ایلخانیان از چهار نوع کاشی مسجد به کار گیری می کردند: کاشی محراب، کاشی لوح مزار، کاشی کتیبه و کاشی های صلیبی و ستاره ای صورت. به صورت کلی زیباترین و بغرنج ترین ساختاری که کاشی سازان خلاقیت کردند محراب میباشد. محراب های والا گروه ای از کاشی های غیروابسته و ردیفی از طاق نماها و کناره های کتیبه دارا هستند. نوع میانگین آن ها از دو یا این که چهار کاشی به طور یکی از در بالای دیگری تشکیل شده اند و گاه کاشی های محراب های خرد نیز به طور جفت کردار گردیده اند.

انگیزه گودال محراب چیست
انگیزه فلسفی اینکه محراب بعضی مساجد زیر خیس از بخش های دیگر مسجد میباشد اینست که امام جماعت عظمت معبود را از حافظه مبارزه و مغرور نشود و نسبت به دیگر نمازگزاران شم برتری و بزرگی نداشته باشد.

مقبره امامزاده شعیب سبزوار در راس شهر واقع گردیده پک پذیرایی ترحیم مشهد و وابسته به اواخر زمان صفوی و اوایل حکومت قاجار میباشد.امام زاده شعیب در سبزوار در نصیب مرکزی شهر و در خیابان رازی جای‌دارد. این آرامگاه دارنده بنای با شکوهی میباشد که محوطه آن از سطح خیابان در طول بالاتری مکان گرفته میباشد. قبل از تشکیل داد آرامگاه، در جای فعلی آن آرامستان همگانی سبزوار قرار داشته که در پیمان صفوی قبرستان را تخریب می نمایند و آرامگاه امامزاده شعیب را بر روی ویرانه های آن سازه می نمایند.

معماری سازه
مساحت امام زاده شعیب سبزوار نزدیک به ۵ هزار متر مربع است که ۱۰ درصد آن به حرم مهم بقعه و تربتخانه تخصیص داده گردیده‌است. در اولِ ورود به سازه از ضلع جنوبی با سردر زیبایی مواجه می شویم که به وسیله کاشی نره کاری گردیده که بر روی سردر آن، عباراتی با خط نستعلیق نگارش گردیده است. طول مقبره نزدیک به ۱۰ متر است و توسط چهار نورگیر، نور و روشنایی باطن آن حفاظت می‌شود. کف بقاع نیز سیمانی بوده که به مدل سنگ نما شغل گردیده‌است. بنای آرامگاهی امامزاده شعیب چهار حیاط کاشی کاری گردیده در چهار سمت خویش داراست. بقاع نقره کوب امامزاده در راءس بقاع قرار گرفته و دارنده ردیف های مطلا است.

گنبدی خوشگل بر روی این حرم مشاهده میشود که با کاشی تزئین گردیده است. این گنبد دارنده دو مناره خشتی معمولی میباشد که ۲۵ متر طول دارا هستند. پنج متر ابتدایی مناره ها مربعی صورت بوده و آن‌گاه به صورت هشت ضلعی پیاده سازی گردیده و انتهای آن نیز استوانه ای هیبت میباشد. پیرامون صحن بقعه ۳۵ حجره دیده میشود که محل دفن اهل یک محل ساکن بوده و از برخی نیز به عنوان زائرسرا امورد به کار گیری قرار میگیرند. به صورت کلی پلان و طرح امامزاده شعیب سبزوار را می شود به تیتر یک کدام از مدبرانه ترین نوع پیاده سازی معماری در پیمان صفوی برشمرد.

امامزاده شعیب
عموم سبزوار مداقه ویژه ای به امامزاده شعیب دارا‌هستند. از یک سو انتساب این امامزاده به علی بن موسی الرضا و از سویی دیگر اعتقادات عمیق مذهبی عموم سبزوار سبب ساز این وسعت از ارادت شد‌ه‌است. اکثر عموم سبزوار در روزهای چهارشنبه بدین جای مراجعه می نمایند. علاوه بر ادای آیین و پخش نذورات، به مناسک عبادی خویش می‌پردازند. امامزاده شعیب سبزواری به جهت قرارگیری در مسیر شاهراه ارتباطی طهران-مشهد که هر ساله میلیون ها زائر از آن عبور می نمایند. بسیار گزینه اعتنا جای‌دارد. اکثری از کاروان های سواره و بعضی پیاده درمسیر عبور خویش از سبزوار شب را دراین مکان مقدس سپری می نمایند. بعداز آن برای راهی شدن به پابوس امام رضا راهی مشهد می گردند.

روش دسترسی
نشانی :استان خراسان رضوی ـ شهرستان سبزوار ـ قسمت مرکزی ـ شهر سبزوار، ضلع جنوبی خیابان رضوی.

بام کاروانسرای مشیرالملک نیز با سنگ پهن تراشیده پک پذیرایی ترحیم مشهد شده مفروش شده بود که به هنگام بارندگی آب باران به وسیله ناودان های سنگی که به طرز جالبی تعبیه شده بودند به سوا کاروانسرا هدایت میشد.
در دیوار ضلع غربی کاروانسرا درب ورودی بسیار بزرگی از فرآورده چوب جای دارد که شیوه ورودی مهم به حیاط کاروانسرا بوده است.
در همین ضلع طبقه دوم کاروانسرای مشیرالملک وجود دارد که به شاهنشین دارای شهرت است.
در جلوی شاه نشین یک حیاط نسبتاً کلان رو به خارج وجود دارد.
در دو طرف این شاه نشین طرز پله هایی وجود دارااست که پشت بام کاروانسرای مشیرالملک را به محوطه دیگری که اندرون کاروانسرا و منحصر زنان و خردسال ها بوده هست وصل میگردد.
این بنا مثل سایر کاروانسراهای دیگر دارای 4 برج مرتفع می‌باشد که برج ها 12/91 متر ارتفاع دارا‌هستند.
مساحت تمام بنا 9111 متر مربع با پایین بنایی در حدود 4211 متر مربع میباشد.
کاروانسرای مشیرالملک مجموعاًً دارای 69 باب اتاق و حجره بوده که به دلیل تغییر و تحول کاربری آن در طول های آجل تعداد اتاقها نادر یا زیاد شده اند.
عمده مصالح تشکیل دهنده این کاروانسرا سنگ، گچ و ساروج هست.
در کف آن از تخته سنگهای تعالی تراشیده شده، استفاده شده هست.
گچ: از گچ برای زیباسازی درنمای داخل وبیرون استفاده می گردیده است.

گل آهک: ازآن به عنوان ملات برای پی سازی دیوارچینی واسکلت بنا مستعمل است.

شیشه رنگی: این عنصر که تولیدمحلی بوده 3تا4میلیمتر دردربها وپنجره هاکاربرد داشته می باشد.

سنگ: سنگ های شکسته که بوم آوردبوده وازکوه کیسگان بدست می آمد درپی سازی ،دردیوارچینی (دیوارباربرودیوارپارتیشن) به عمل رفته می باشد.

معماری مسجد جامع اردستان
مسجد جامع اردستان به هم پا بازارچه و مکتب متصل به پک پذیرایی ترحیم مشهد آن، با مساحتی حدود ۳۴۰/۸۵ متر مربع دربرگیرنده فضاهای زیادی میباشد.
مسجد اكنون‌ دارنده‌ صحنی‌ مركزی‌ میباشد‌ كه‌ با شبستانهایی اشراف‌ گردیده‌ و گنبد منزل‌ای‌ با تراس‌ تبارک‌ شبستان‌ جنوبی‌ آن‌را تشكیل‌ میدهد.
ایوانهایی‌ با شكوه‌ و گران قدر‌ در مركز دیگر جناح‌های مسجد جامع اردستان استقرار یافته‌اند.
حیاط‌ سمت‌ قبله‌ و نیز گنبد منزل‌ مسجد جامع اردستان بر مبنای كتیبه‌های‌ مو جود در سالهای‌ ۵۵۳-۵۵۵ق‌ ساخته‌ گردیده‌اند.
ایوانهای دیگر فارغ از‌ شک و تردید پوششهای‌ صفوی‌ دارا‌هستند و همانطور‌ كه‌ كتیبۀ كوچكی در مركز گیلویی‌ تراس‌ شمالی‌ با تاریخ‌ ۹۴۶ق‌ به‌روشنی‌ تأكید می‌كند، دست‌كم‌ در اوایل‌ دورۀ صفویه‌ تجدید بنا‌ گردیده‌ میباشد‌.
دیگر بخشهای شبستانها تركیبی‌ از طاقهای‌ گنبدی‌ و گهواره‌ای‌ میباشد‌ و بیشتر طاقهای‌ گهواره‌ای‌ با اضافه کردن‌ كمرپوشهای‌ گنبدی یا این که تركین‌ به‌شکل‌ دو طبقه‌ در آمده‌اند.
فضاهای خدماتی و ارتباطی مسجد جامع اردستان همانند توالت، در دورترین نقطه از پایه مرکزی جایابی گردیده اند.
به جهت تغییرات بسیار فضایی طی زمان های متعدد درین مسجد و تبدیل قسمت میانی شبستانها به تراس، فضاهای کوچک و به ظواهر سوای کاربری ، در مسجد ساخت گردیده اند.
ورودیهای مسجد جامع اردستان آنچه سبب رابطه سفت مسجد با بناهای پیرامونش گشته، پنج درآیگاه میباشد که از روش نماسازی تاحدودی بر آن‌ها تأکید شد‌ه‌است.
درآیگاه جنوب غربی مسجد جامع اردستان براساس حفریات و امتداد تزئینات آن با دیوار مجاورش، می‌تواند سابق ترین درآیگاه مسجد باشد.
بیشتر تزئینات آن، نقوشی میباشد که با خشت پیش بر جاری ساختن گردیده اند.
تزئینات آجری این ورودی تا حدودی یادآور سردرمسجد جورجیر (آل بویه) میباشد.
مسجد جامع اردستان ابتدا در همگی جهات، دارنده شبستان ردیف دار بوده میباشد.
بزرگترین شبستان مسجد، شبستان جنوبی میباشد که طبق کتیبه گنبدخانه، ابوطاهر سال ۵۵۳ هـ.ق . آن را سازه نموده است.
در ذیل محوطه ایوان مسجد جامع اردستان ، فضایی چهارگوش با دو محراب وجود داراست.
گنبدخانه در امتداد پایه شمالی جنوبی و پشت تراس اساسی با فضایی چهارگوش به بعدها ۹ ٫ ۳۳ با طول کف تا تحت گنبد داخلی نزدیک به ۱۹ متر واقع گردیده است.
کتیبه درون گنبد اردستان که بعداز آیه بسم ا … ، اولِ آیه ۱۸ سوره توبه به خودکار نسخه ها و با گچبری انجام گردیده، به‌این تفصیل با رسیدگی های می دانی، پله ای در دیواره غربی دالان جنوب غربی شناسایی شد.
امروزه به دلایلی نامشخص پله های نخستین حذف و انتهای این پله ها نیز بسته گردیده اندبا دقت به تیم رویکرد پله ها و اینکه در جناح غربی صرفا یک منش پله برای دسترسی وجود دارااست، احتمال می رود که منش پله حذف گردیده دو‌مین رابطه عمودی این جناح بوده میباشد.
قاعدتاً این شرکت پیوندها عمودی، در یک فرصت ساخته نشده اند درواقع، هریک در زمان بسط مسجد و خلال تولید نیم طبقه در جناح خویش همینطور براساس نیاز درست شده اند.

مقبره امامزادگان ابراهیم و اسماعیل در شهر ری پک پذیرایی ترحیم مشهد و در روستای قلعه روضه خوان قرار گرفته میباشد . مقبره امامزادگان ابراهیم و اسماعیل دارنده مساحت متعددی میباشد و همسایه شهر ری و کهریزک به زیارت آن می‌آیند . در قبلی ، سنگ نوشته ای در حرم امامزادگان ابراهیم و اسماعیل وجود داشته که عمر حرم را به هشت صد یا این که به قولی هزار و دویست سال میرسانید پیش از تجدید بنا حرم این سنگ مفقود گردیده است . این امامزادگان از قبلی به اسم امامزاده قلعه روضه خوان دارای اسم و رسم بوده اند . همینطور زیرا خاک حرم امامزادگان ابراهیم و اسماعیل خواص ضد آبله داشته ، در قبل ، که عموم بیشتر دارنده گله بوده اند ، برای معالجه گوسفندان خویش از خاک امامزاده به کارگیری می کرده اند ، به همین برهان این جای به امامزاده آبله نیز دارای اسم و رسم بوده میباشد .

حرم امامزادگان سید ابراهیم و سید اسماعیل(ع) بر روی تپه ای در ضلع شمالی روستای قلعه روحانی واقع گردیده‌است و نسبت به دور و بر دور و اطراف خویش در سطح بالاتری قراردارد. وجود زمین های کشاورزی و زمین های بایر نیز به عنوان مثال وضعیت فیزیکی این امامزاده میباشد.بنای امامزادگان سید ابراهیم و سید اسماعیل (ع) مشتمل بر شبستانی میباشد که گنبد در میانه آن جای دارد و در به دور تا به دور شبستان، رواقی هشت ضلعی دیده می شود. دو مناره نیز در محدوده رواق ها و در جنوب شبستان سازه گردیده‌است. بنای امامزاده بین صحنی بلندمرتبه قراردارد که قسمتی از آن را گورستان تشکیل می‌دهد. این زیارتگاه در فهرست اثر ها ملی و شاخص به تصویب رسیده میباشد.

طول نمای رواق‌ها تا روی سکوی سازه حدود ۵ متر و ۱۰ سانتی متر و طول شبستان تا روی مرتبه ۵ متر و ۹۰ سانتی متر میباشد. سنگ مرمر، چوب، فولاد، شیشه، خشت و کاشی مثلا مصالح مصرف شده در‌این سازه به شمار میروند.بدور تا به دور امامزاده به وسیله حصاری بسته گردیده و صرفا ورودی آن در ضلع جنوبی قرار گرفته میباشد، هیچ دری برآن نصب وجود ندارد. این ورودی حدود پنج متر طول داراست.بدور تا به دور صحن امامزادگان سید ابراهیم و سید اسماعیل (ع) دیواری آجری به طول یک متر و ۵۰ سانتی متر کشیده گردیده‌است. در ضلع غربی صحن، ۱۴ پله هرمورد به طول ۲۰ سانتی متر جای دارد که زائران از روش آن وارد زیارتگاه این دو امامزاده میگردند. در حوالی صحن امامزاده درخت‌ کاج و توت چشم می شود و در ضلع غربی صحن نیز بوستان امامزاده جای‌دارد.

آشنایی تاریخ مسجد ایا صوفیه

مسجد ایا صوفیه یکی از جاذبه های توریسم شهر پک پذیرایی ترحیم مشهد زیبای استانبول در ترکیه می‌باشد. این مسجد معمولا جزو لیست تک تک توریست‌هایی که به استانبول مسافرت می‌نمایند؛ قرار دارد. اکثری از عموم فقید ابا صوفیه را آرم سرزمین ترکیه می دانند و معمولا چنانچه کسی یک توشه از این مسجد بازدید نموده باشد، معماری ویژه و بینظیر این آن در ذهنش خواهد ماند.

ایا صوفیه درواقع یک عبادتگاه می باشد که در اولیهِ فرمان کلیسای جامع مسیحی ارتدوکس بوده میباشد. در مرحله آجل به کلیسای جامع کاتولیک حافظه موقت و در غایت هم به مسجد عثمانی تغییر‌و تحول کاربری داده میباشد. برای مدتی ایا صوفیه به موزه تبدیل گردیده بود اما در سال 2020 به دستور مدیر جمهور مرزو بوم ترکیه مجدد به مسجد تغییر کاربری بخشید. در نوشته‌علمی شناخت با مسجد ایا صوفیه قصد داریم سیر تا پیاز را درباره این مسجد استیناف نماییم. شروع به معرفی آن خوا‌هیم پرداخت. سپسی پاره ای درباره تاریخچه، معماری و دیگر نکات مهم آن حرف خواهیم زد. در شرایطی که شما هم علاقمند به استحصال داده ها بیشتر در این زمینه می‌باشید تا انتهای این نوشته‌ی‌علمی با ما یار و همدم باشید.
در جواب به این پرسش که مسجد ایا صوفیه کجاست بایستی اعلام‌کرد، این مسجد در قسمت اروپایی شهر استانبول، در میدان ایا صوفیه جای دارد. این محله یکی از پر رفت و آمدترین محله‌های استانبول است که تعداد متعددی هتل، مرکز خرید و جاذبه توریسم در آن قراردارد. در همسایگی ایا صوفیه یک مسجد پر اسم و رسم دیگر به اسم مسجد فرمانروا احمد قرار گرفته می باشد. در حوالی این جاذبه تاریخی هم تراموا و هم قطار کابلی وجود دارااست و شما به راحتی میتوانید از این جاذبه خویش را به بقیه نقاط استانبول برسانید. این مسجد تاریخی در ابتدا کلیسای حکمت مقدس اسم داشت و در بعد از ظهر عثمانی که به مسجد تبدیل شد، نامش نیز تغییر‌و تحول یافت.

این مسجد از حیث مساحت و مدل ساختمان ، دارنده پک پذیرایی ترحیم مشهد ۱۱۰ متر طـول و ۸۰ متـر پهنا میباشد.
تبارک ترین ایـوان آن در ضلع غربی و سایر در شمال و جنـوب و شـرق مسجـد قـرار دارااست.
ساختمان بلند سلجوقی آجری نیز در همیـن مـحـدوده واقع گردیده‌است که در ضلع شمال شرقی مسجد ملک کرمان قرار گرفته میباشد.
در دیگر ضلع های مسجد نیز شبستان هایی وجود دارااست که پر اسم و رسم ترین آن شبستان امام حسن (ع) واقع میباشد.
در ضلع غربی، سه درب ورودی وجود دارااست.
سردر جنوب غربی آن او‌لین ورودی مسجد امام کرمان بوده میباشد و ابعاد با دخل و تصرفاتی که در ادوار متفاوت در بنای مسجد انجام یافته و به خصوص با تاسیس خیابان مسجدملک درهای شمالی و شرقی نیز گشوده شد‌ه‌است.
در پیشین قناتی به اسم مستوره (منسوب به دختر ملک توران سلطان یکم) وجود داشته که آب قنات از طـريـق فـواره ای به صحن مسجد ملک کرمان منتقل می گردیده است.

فضاهای مسجد ملک (مسجد امام کرمان)
سردر ورودی
مسجد ملک فعلا دارنده سه در ورودی میباشد که رمز در ورودی و اساسی مسجد امام حالا درب شمالی میباشد. درب سابق مسجد چوبی و معدود طول بوده و فلسفه ی معدود بودن طول این درب زورخانه های سابق، این بوده که اشخاص هنگام آمدن به مسجد ملک محرمانه به آرم تعظیم خم نمایند و سپس درون شوند. بعد از عبور از سردر شمالی مسجد ملک کرمان، وارد دالانی با سقف نسبتاً مرتفع می شویم که نمای آن آجرکاری معقلی میباشد.

صحن
صحن گرانقدر و آب نما مسجد ملک کرمان در طی پیشین به نحوی دیگر بوده اس ، بدیـن شکل که در جانب غربی مسجد، آب نمایی به عمق ۴ متر جهت گرفتـن وضـو وجـود داشـته میباشد. آب ایـن مـحـل از قنـات مستوره تأمین می شـده میباشد و آب نمای ذکر شده به طور روباز و از دو طرف دارنده دو منش پله بوده و طراوت خاصی به فضای مسجد می بخشیده میباشد. با کم آب شدن آب قنات مستوره در کمتر از نیم قرن پیش ، آن آب نمـا را پـر نـمـوده و روی آن را سنگ فرش کردند.

حیاط
تراس بنای مسجد ملک به طور چهار ایوانی میباشد. ایـوان گران قدر قبله که در ضلع غربی مسجد قراردارد، مهمترین بخش های میراث از روزگار سلجوقی و در عین هم اکنون بزرگ ترین حیاط مسجد میباشد. درین تراس، از کاشی کمتر استعمال شـده و تمامی نماها و پیشانی طاقی و ردیف ها و پوشش گنبـد، از آجـر ظـریـف و تراش خورده و نقوش مرسوم زمانه سلجوقی میباشد. حیاط مذبور در سال ۱۲۸۵ هـ .ق به عملکرد مرتضی قلی خان نماینده قانونی الملک ثانی قاضی کرمان تعمیر شد. نقوش روی دیوارها، یادگار زمان سلجوقی که تلفیقی از گچ و خشت میباشد.

امامزاده پارسا تجریش میان یک‌سری جاذبه توریسم پک پذیرایی ترحیم مشهد طهران قرار گرفته میباشد. بعضی از آن ها به اندازه‌ای مجاورت امامزاده‌اند که با یکسری دقیقه پیاده روی به آن ها خواهید رسید. عالی میباشد برای زیارت امامزاده و بازدید از جالب‌های توریسم دور و اطراف آن، دست کم یک عصر را مجال بگذارید. اما این این ناحیه برای یک روز تهرانگردی بدون نقص هم جاذبه دارااست.

بازار تجریش
بازارهای سنتی هر شهر، جزو جالب‌ترین جذاب‌های آن میباشند. بازار تجریش یکی‌از دیرین‌ترین بازارهای طهران میباشد و مانند بقیه بازارهای سنتی از یک سری دالان تودر تو ساخته شده میباشد که در هر دالان صنف خاصی شغل می‌نمایند؛ بازار میوه تجریش یکی‌از مشهورترین بخش‌های آن میباشد. در بازار میوه و سبزی تجریش می توانید هر نوع میوه‌ای را پیدا فرمائید.حتی کسانی که قصد خرید ندارند هم از رونق و سرزندگی این بازار لذت می برند. مسجدها، حسینیه‌های کهن، غذاخوری‌های سنتی دور و اطراف بازار و… جذاب‌هایی میباشند که نباید آن‌ها‌را از دست بدهید.بازار تجریش صحیح کنار امامزاده با تقوا قرار گرفته میباشد و دو عدد از ورودی‌های امامزاده بدین بازار منتهی می شود.

پاساژ‌ ارگ
پاساژ ارگ یک راس خرید تبارک در طهران میباشد که ۵ طبقه پارکینگ و ۵ طبقه تجاری دارااست. این پاساژ یک راس تفریحی میباشد و از امکاناتی زیرا کافه، رستوران، فود کورت، آمفی تئاتر و بام سبز شامل است. مجتمع تجاری ارگ هر روز از ساعت ۱۰ تا ۲۳ فعال میباشد. این پاساژ در ضلع شمالی میدان تجریش و در اولِ خیابان خوشبختی‌آباد جای دارد. مسافت امامزاده پارسا تجریش تا این پاساژ زیاد وجود ندارد و با ده دقیقه پیاده روی به آن خواهید رسید.

پاساژ قائم
بخش اعظمی از جذاب‌های محیط امامزاده پارسا تجاری می‌باشند. پاساژ قائم عمر متعددی داراست و در کنار بازار سنتی تجریش قرار گرفته میباشد. این بازار از ساعت ۱۰ تا ۲۲ فعالیت می کند ولی در دهه محرم و روزها عزاداری و همینطور آدینه‌ها فعالیت نمی‌نماید. پاساژ قائم صنوف مختلفی کار می‌نمایند. پس در صورتی‌که فرصت متعددی برای خرید ندارید، خوب میباشد از دیگر مرکز ها خرید صرف حیث فرمایید و تنها به پاساژ قائم بروید. در‌این راس هرآنچه نیاز داشته باشید را میتوانید بخرید.بازار قائم در خیابان شهرداری میدان تجریش قرار گرفته میباشد و مسافت آن تا امامزاده به اندازه چندین دقیقه پیاده روی میباشد.

مشبک کاری در قسمتهای متعدد مسجد سید در پک پذیرایی ترحیم مشهد اشکال چوبی، فلزی، آجری و گاه تلفیقی از گچ و کاشی دیده می شود.
سطح درونی گنبد میباشد که دارنده پنجره های مشبک گچبری میباشد که با کاشی معرق پوشیده گردیده اند.
مشبک نام برده دربردارنده نقوش اسلیمی تکرار شونده ای میباشد که در تداوم با نقش کاشی کاری ذیل گنبد میباشند. در واقعیت این مشبک ها وظیفه تهویه، جلب فروغ و خنک کردن گوشه و کنار را به ذمه دارا هستند که با هنرمندی اساتید رشته به اینگونه عنصرر زیبایی بدل گشته اند.
گچبری مسجد سید اصفهان
در مسجد سيد اصفهان از این ماده تحت عنوان چسب و ملاط خشت و نیز تحت عنوان عنصری تزئینی مصرف شده میباشد. به کارگیری از این ماده در تزیینات، در شبستانها، مکتب و بقاع آشکار میباشد.
در مکتب و شبستان ها، گچبری ها معمولی میباشد، البته در دیگر نقاط در تلفیق با خشت کاری و کاشی کاری اعمال گردیده‌است.
دیوارهای مقبره حرم مملو‌از گچبری های مذهب بوده و همدم با آیینه کاری به شغل رفته اند. هم اینگونه در بعضا بخش های حرم نقوش پر رنگ بی آلایش و کتیبه پر رنگ رنگی از گچ و نگارگری به دیده میخورند.
آیینه کاری
آیینه کاری یکی تزیینات اساسی دیوارهای بقعه در مسجد سيد اصفهان میباشد که در تلفیق با گچبری های معمولی و مذهب به فعالیت رفته میباشد
از دید نقش و صورت، به عبارتی نقوش گیاهی و هندسی که در مقرنس ها و کتیبه های دیگر نقاط مسجد به شغل رفته، سوای نادر ترین تغییری آیتم استعمال قرار می‌گیرند.
در برخی نقاط قطعات موزاییک پررنگ آیینه کاری مسئله گچی معمولی را به طور کاملً پوشانده و نقوشی هم زیرا لیوان آب و گونه های هندسی پدید آورده میباشد.
فلزکاری
در مسجد سید فلزکاری صرف به جز در بارگاه فلزی حرم به عمل نرفته و در تلفیق با دگر مورد های تزئینی هم زیرا چوب و شیشه رنگی اعمال شد‌ه‌است.
بارگاه زیبای مشبک مسی در حرم گنبدخانه حرم جای‌دارد و قبر مرحوم سید که بین این بارگاه قرار گرفته با لامپ سبزی پر‌نور گردیده است.
در سطح ها گوناگون این بارگاه نقوشی زیرا کتیبه، پیچ و نقوش گیاهی و هندسی قلمزنی گردیده است.
کف سازی مسجد سید
کف تراس مسجد سيد اصفهان تا حدود چهل سال پیش خاکی بوده اما ابعاد به طور سنگ فرش در آمده میباشد.
برای کف صحن از سنگ موزاییک با نقوش هندسی مصرف شده بنابراین که دو قطعه سنگ مربع و شش ضلعی (بادامی صورت) به صورت متناوب و با نظم هندسی بدیعی کنار هم نهاده گردیده اند.
بنابراین بین این قطعات، هشت ضلعی هایی به وجود آمده که بر زیبایی نقش کف افزوده میباشد.
در اواسط تراس سکوبی مربع صورت به بلندی حدود ۳۰ سانتیمتر تشکیل شده که سطح آن با قطعات مربعی مساوی با کف فرش گردیده است.
کف ایوانها و مجالس مسجد سید با کاشی های مربعی آبی رنگ و سپید، و کف رواقهای مکتب با سنگ معمولی مربع صورت پوشیده گردیده‌است.
کف شبستانهای مسجد سید اصفهان با قالی مفروش گردیده و کف بقعه نیز با قالی و مرمری از طیف رنگ های گرم نارنجی رنگ و قهوه ای پوشیده گردیده است.